THỊ TRƯỜNG XÂY DỰNG

Sự xuất hiện của làn sóng Covid-19 lần thứ 4 bắt đầu từ cuối tháng 4 đã giáng đòn mạnh vào nền kinh tế của đất nước, gây thiệt hại nghiêm trọng cho tất cả các lĩnh vực kinh tế. Đặc biệt, thời điểm Q3/2021, khi số ca nhiễm tại nhiều tỉnh thành tăng lên rất nhanh, chính sách giãn cách xã hội áp dụng ở hầu hết các tỉnh, thành phố lớn, GDP Việt Nam trong Q3/2021 ghi nhận giảm 6.17% so với cùng kì năm 2020, mức thấp nhất hằng quý được ghi nhận từ trước đến nay. Tổng kết năm 2021, GDP của Việt nam tăng 2.58% – mức tăng thấp nhất kể từ năm 2018.

Tổng giá trị vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong 12 tháng năm 2021 đạt 31,15 tỷ USD, tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị vốn đăng ký cấp mới và giá trị vốn điều chỉnh tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, lần lượt đạt 15,25 tỷ USD (tăng 4,1%) và 9,01 tỷ USD (tăng 40,5%).

Tiếp nối xu hướng từ đầu năm 2021, số lượng dự án cấp mới giảm khoảng 31,1% so với cùng kỳ năm trước, nhưng tổng giá trị vốn đăng ký cấp mới lại tăng hơn 4,1%. Nếu như ở giai đoạn Quý 1 và Quý 2, tuy số lượng dự án cấp mới giảm nhiều nhưng vốn đăng ký cấp mới lại tăng mạnh (>16% mức trung bình) thì tổng kết 12 tháng, giá trị vốn cấp mới chỉ tăng 4,1%. Điều này cho thấy xu hướng các nhà đầu tư nước ngoài đã đăng ký đầu tư những dự án quy mô lớn vẫn xảy ra từ đầu năm tới cuối năm 2021 nhưng do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp ở thời điểm Quý 3/2021 nên đến thời điểm cuối năm, các dự án quy mô lớn có xu hướng tăng nhưng không còn quá nhiều như trước đó.

Diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 ở Việt Nam và trên thế giới kéo theo sự đứt gãy chuỗi cung ứng tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất, nhập khẩu, tuy nhiên những tháng cuối năm 2021 với chiến dịch tiêm phủ vaccine, nới lỏng các biện pháp giãn cách, tình hình sản xuất đã được cải thiện so với khoảng thời gian Quý 3/2021. Theo đó, giá trị hàng hóa xuất khẩu cả năm đạt 336,25 tỷ USD (tăng 19% so với cùng kỳ năm trước), giá trị nhập khẩu hàng hóa đạt 332,25 tỷ USD (tăng 26,5% so với cùng kỳ năm trước). Việt Nam ước tính xuất siêu 4 tỷ USD trong năm 2021.

Việc giảm số lượng dự án đầu tư FDI kết hợp với tình hình triển khai dự án xây dựng gặp nhiều khó khăn, giá vật liệu xây dựng tăng cao, ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh với chính sách giãn cách xã hội đặc biệt tại thời điểm Q.3/2021 đã khiến nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực Công nghiệp và xây dựng bị giải thể hoặc tạm ngừng hoạt động. Số lượng doanh nghiệp giải thể và tạm dừng hoạt động trong năm 2021 tăng tương ứng 18% và 7% so với năm 2020). Trong khi số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm 22.4% so với cùng kỳ năm ngoái và doanh nghiệp quay lại hoạt động cũng giảm gần 10%. Trong năm 2022, với chính sách “Thích ứng an toàn với dịch bệnh” – vừa chống dịch an toàn, vừa phát triển kinh tế và thúc đẩy sản xuất kinh doanh, kết hợp việc tăng đầu tư công để thúc đẩy kinh tế và thu hút vốn đầu tư nước ngoài thì tình hình hoạt động của các doanh nghiệp được dự đoán cũng sẽ có khởi sắc hơn so với năm 2021, tuy nhiên các doanh nghiệp vẫn cần xây dựng phương án vận hành và tài chính rõ ràng để đề phòng các vấn đề lạm phát tăng hơn và giá nguyên vật liệu vẫn ở mức cao.

Tình hình triển khai dự án công nghiệp Việt Nam 2021

Các dự án FDI cấp mới vẫn phân bổ chủ yếu ở miền Bắc và miền Nam. Miền Trung chỉ chiếm một lượng nhỏ dự án đăng ký, chủ yếu là các dự án ngành chế biến chế tạo. Nếu như ở miền Nam, dự án có dấu hiệu tăng lên cả về số lượng và giá trị vốn đầu tư trong Quý 4 sau sự sụt giảm của Quý 3 thì ở miền Bắc Quý 3 lại là thời kì đạt đỉnh về dự án đầu tư trong năm 2021, quý 4 có sự sụt giảm khoảng 13% so với Quý 3 về số lượng dự án. Tại miền Trung, Quý 4 năm 2021 là thời điểm khởi sắc về thu hút vốn đầu tư FDI của vùng với mức tăng 267% so với thời điểm Quý 3 về số lượng dự án, cao hơn thời điểm Quý 1 và Quý 2. Tuy dự án của miền Trung không đáng kể khi so sánh với 2 miền Nam và Bắc nhưng với mức và tần suất tăng đều như hiện tại, chúng tôi nhận định miền Trung sẽ là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư trong thời gian tới khi quỹ đất công nghiệp ở miền Bắc và miền Nam đang ít dần.

Trong năm 2021, số lượng dự án công nghiệp thuê nhà xưởng chiếm 21% tổng số dự án đăng ký mới, giá trị đăng ký đầu tư những dự án này chiếm 5%. Chiếm đa số vẫn là các dự án thuê đất xây dựng. So với thời điểm 8 thời đầu năm 2021, thị phần của các dự án thuê nhà xưởng không thay đổi đáng kể về số lượng nhưng giá trị đăng ký đầu tư giảm từ 11% xuống 5%. Các dự án thuê nhà xưởng chủ yếu tại thị trường miền Bắc với con số áp đảo cả về số lượng dự án và giá trị vốn đăng ký đầu tư. Ở miền Trung chủ yếu vẫn là các dự án thuê đất xây dựng do quỹ đất còn nhiều, nhiều ưu đãi cho các nhà đầu tư và chính quyền cũng đang thực hiện một loạt các chương trình xúc tiến, thu hút đầu tư FDI của vùng.

Trong khuôn khổ Báo cáo tình hình triển khai dự án công nghiệp tại Việt Nam năm 2021, HOUSELINK tập trung phân tích các dự án có vốn đầu tư trên 2 triệu USD đang trong quá trình chuẩn bị xây dựng (Chuẩn bị dự án, Thiết kế, Đấu thầu, Chọn nhà thầu chính) và các dự án đang triển khai thi công xây dựng dựa trên các tiêu chí: Loại hình xây dựng, Địa phương, Loại hình dự án, Hình thức đầu tư tại thời điểm hết ngày 31 tháng 12 năm 2021.

Tổng số dự án là 1386 dự án với tổng vốn đầu tư xấp xỉ 126 tỷ USD, chủ yếu là các dự án đang trong giai đoạn chuẩn bị dự án, 997 dự án, trong đó phần nhiều là các dự án trong giai đoạn chuẩn bị xây dưng, đấu thầu và trong quá trình thiết kế với 795 dự án có 97 tỷ USD giá trị được triển khai trên hơn 23 nghin ha; dự án đã chọn đuợc nhà thầu bao gồm 202 dự án; dự án đang triển khai thi công là 389 dự án . Do tình hình dịch bệnh trong năm vừa qua diễn biến rất phức tạp ảnh hưởng không ít tới tình hình triển khai dự án, cũng như tâm lý các nhà đầu tư e ngại việc đầu tư xây dựng dự án trong thời buổi dịch bệnh, đặc biệt là vấn đề giá nguyên vật liệu xây dựng tăng cao sẽ ảnh hưởng tới chi phí chung nên hầu hết các dự án vẫn chỉ đang ở các bước công tác chuẩn bị.

Tải bảo cáo

Tình hình kinh tế xã hội 08 tháng đầu năm 2021

Tiếp nối xu hướng từ đầu năm 2021, số lượng dự án cấp mới giảm khoảng 36,8% so với cùng kỳ năm trước, nhưng tổng giá trị vốn đăng ký cấp mới lại tăng hơn 16%. Điều này cho thấy xu hướng các nhà đầu tư nước ngoài đã đăng ký đầu tư những dự án quy mô lớn vẫn đang tiếp diễn trong 8 tháng đầu năm 2021.

Diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 ở Việt Nam và trên thế giới kéo theo sự đứt gãy chuỗi cung ứng tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất, nhập khẩu. Theo đó, giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt 212,55 tỷ USD (tăng 21,2% so với cùng kỳ năm trước), giá trị nhập khẩu hàng hóa đạt 216,26 tỷ USD (tăng 33,8% so với cùng kỳ năm trước). Việt Nam ước tính nhập siêu 3,71 tỷ USD trong 8 tháng năm 2021.

Tình hình triển khai dự án xây dựng công nghiệp trong 08 tháng đầu năm 2021

Trong 8 tháng đầu năm 2021, số lượng dự án công nghiệp thuê nhà xưởng chiếm 22% tổng số dự án đăng ký mới, giá trị đăng ký đầu tư những dự án này chiếm 11%. Chiếm đa số vẫn là các dự án thuê đất xây dựng, tuy nhiên theo quan sát của chúng tôi, việc thuê và mua lại nhà xưởng vẫn tiếp tục là xu hướng với quy mô sản xuất ngày càng lớn. Các dự án thuê nhà xưởng chủ yếu tại thị trường miền Bắc với con số áp đảo cả về số lượng dự án và giá trị vốn đăng ký đầu tư.

Các dự án trong giai đoạn chuẩn bị và thiết kế chiếm số lượng cũng như tổng mức đầu tư lớn nhất trong số các dự án công nghiệp. Do tình hình dịch bệnh 8 tháng qua diễn biến rất phức tạp ảnh hưởng không ít tới tình hình triển khai dự án, cũng như tâm lý các nhà đầu tư e ngại việc đầu tư xây dựng dự án trong thời buổi dịch bệnh, đặc biệt là vấn đề giá nguyên vật liệu xây dựng tăng cao sẽ ảnh hưởng tới chi phí chung nên hầu hết các dự án vẫn chỉ đang ở bước chuẩn bị và thiết kế.

Dữ liệu HOUSELINK cho thấy tại thời điểm cuối tháng 8 năm 2021, dự án mở rộng có quy mô khá nhỏ so với những dự án xây dựng mới. Tuy nhiên số lượng dự án mở rộng là 435 lại nhiều hơn hẳn so với số lượng 387 dự án xây mới. Điều này cho thấy càng ngày càng có nhiều các chủ đầu tư có xu hướng mở rộng sản xuất nhưng quy mô không quá lớn. Bên cạnh đó, các dự án xây dựng mới tuy số lượng ít hơn nhưng quy mô đầu tư lại đạt giá trị lớn. Có thể thấy rằng xu hướng đầu tư mới dự án quy mô lớn vẫn đang tiếp diễn tại thị trường Việt Nam. Tại thời điểm cuối tháng 8 năm 2021, 193 dự án đang tiến hành mở rộng quy mô sản xuất hiện hữu, với tổng giá trị đầu tư đạt gần 6 tỷ USD và 3,81 nghìn ha diện tích đất.

Ở cả ba miền đều tập trung phần lớn nguồn lực để thi công xây dựng các dự án trong lĩnh vực năng lượng. Ngoài ra ở miền Bắc và miền Trung các dự án lĩnh vực điện tử cũng rất được chú trọng đầu tư. Trong khi đó ở miền Nam lĩnh vực dược phẩm đứng sau lĩnh vực năng lượng.

Tải bảo cáo

Tình hình kinh tế xã hội nổi bật quý 1/2021

Hàng loạt dự án phát triển khu công nghiệp và cụm công nghiệp được đề xuất và được phê duyệt chủ trương đầu tư trong quý 1/2021. Bùng nổ trong phát triển hạ tầng công nghiệp cho thấy tiềm năng thu hút đầu tư sản xuất của Việt Nam nói chung, và tiềm năng phát triển hoạt động xây dựng công nghiệp nói riêng trong thời gian tới.

Kho vận tiếp tục là lĩnh vực nhận được nguồn vốn đầu tư lớn, đặc biệt là nguồn vốn FDI trong quý I/2021 – khẳng định xu hướng phát triển của lĩnh vực này trong thời gian tới.

Hàng loạt nhà đầu tư lĩnh vực pin mặt trời đang tiến hành dịch chuyển sản xuất quy mô lớn sang Việt Nam.

Giá thép nguyên liệu tăng mạnh từ cuối tháng 03/2021, với mức tăng xấp xỉ 30 – 40% so với cuối quý 4/2021; và được dự báo có thể tăng đến hết quý 3/2021. Điều này gây áp lực lớn cho hàng loạt nhà thầu xây dựng, do thép là một trong những nguyên liệu đầu vào chính cho hoạt động xây lắp.

Thực trạng triển khai dự án công nghiệp Việt Nam

Thuê và mua lại nhà xưởng tiếp tục là xu hướng với quy mô càng lớn

Mặc dù trong quý 1/2021 tỷ lệ số lượng dự án thực hiện thuê nhà xưởng để sản xuất tương đương quý 4/2021, tuy nhiên giá trị đăng ký đầu tư những dự án này tăng mạnh khi so sánh tương quan với tổng mức đầu tư dự án công nghiệp đăng ký mới trong quý .

Mỗi khu vực lại có ưu tiên phát triển trong tương lai khác nhau

Dựa trên dữ liệu các dự án công nghiệp với hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư trực tiếp trong nước (DDI) trên nền tảng HOUSELINK; chúng tôi thực hiện tổng hợp, phân tích dữ liệu và lập báo cáo những dự án đang triển khai hoạt động xây dựng trong quý 1/2021; cũng như những dự án đang thực hiện các bước chuẩn bị (chuẩn bị dự án, thiết kế, chọn thầu) để chuẩn bị tiến hành thi công xây dựng trong năm 2021.

Tải bảo cáo

Điểm tin Kinh tế – Xã hội Tháng 01 năm 2020

Chính trị trong nước và quốc tế

Tân Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden chính thức nhậm chức vào ngày 21/01/2021. Chiến thắng của Tân tổng thống đảng Dân chủ được kì vọng sẽ hàn gắn lại nước Mỹ và kiểm soát tốt hơn đại dịch COVID-19. Bên cạnh đó, chính sách đối ngoại Hoa Kỳ – Trung Quốc được dự đoán sẽ mềm mỏng hơn dưới thời Tân tổng thống, mặc dù đường lối chính sách được dự đoán sẽ vẫn được giữ nguyên.

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII diễn ra từ 25/01/2021 đến 01/02/2021. Đồng chí Nguyễn Phú Trọng tiếp tục tín nhiệm bầu giữ chức Tổng bí thư. Với hệ thống chính trị ổn định, Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục thực hiện nhiều chính sách phát triển kinh tế – xã hội.

Biến động thương mại và sản xuất toàn cầu khi dịch bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm

Cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã mở đường cho công cuộc dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Hàng loạt các tập đoàn sản xuất lớn trên thế giới có nhà máy và dây chuyền sản xuất ở Trung Quốc đang tìm điểm đến mới nhằm tránh hàng rào thuế quan khi xuất khẩu sang Mỹ, đồng thời giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Việt Nam là một trong những nền kinh tế nằm trong danh sách lựa chọn tiềm năng của các “ông lớn” trong ngành điện tử, dệt may với nền chính trị ổn định, cơ chế thúc đẩy hợp tác và đầu tư nước ngoài thuận lợi. Ngoài ra trong bối cảnh dịch bệnh năm 2020, Việt Nam lại càng được ưu tiên lựa chọn do kiểm soát tốt dịch bệnh, nền kinh tế không bị đóng băng.

Giá trị đầu tư trực tiếp nước ngoài trong tháng 01/2021 thể hiện rõ rệt ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đến hoạt động đầu tư từ bên ngoài. Trong đó, tháng 01/2021 chứng kiến sụt giảm mạnh mẽ về giá trị đầu tư, vốn đăng ký cấp mới cũng như số lượng dự án đăng ký mới.

Xu hướng phát triển dự án công nghiệp tại Việt Nam

Mặc dù chính sách hạn chế nhập cảnh được thực thi, Việt Nam vẫn là một điểm đến hấp dẫn đối với những nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là những doanh nghiệp sản xuất điện tử: giá trị đầu tư trung bình dự án cấp mới đạt xấp xỉ 27,66 triệu USD – tăng 59% so với cùng kỳ năm trước.

Dựa trên dữ liệu các dự án công nghiệp với hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư trực tiếp trong nước (DDI) trên nền tảng HOUSELINK; chúng tôi thực hiện tổng hợp, phân tích dữ liệu và lập báo cáo những dự án đang triển khai hoạt động xây dựng trong tháng 01/2021; cũng như những dự án đang thực hiện các bước chuẩn bị (chuẩn bị dự án, thiết kế, chọn thầu) để chuẩn bị tiến hành thi công xây dựng trong năm 2021.

Tải bảo cáo

Tình hình dịch bệnh trên thế giới chưa có chiều hướng suy giảm, nền kinh tế cần có bước đi mới để bù đắp thiệt hại về du lịch – dịch vụ, trong đó có củng cố sản xuất và đầu tư hạ tầng

Sự sụt giảm nặng nề của du lịch, dịch vụ mở ra hướng đi mới

Bùng nổ vào thời điểm tháng 12/2019 tại Vũ Hán (Trung Quốc), COVID-19 đã lây lan ra toàn thế giới với tốc độ khủng khiếp. Tính đến thời điểm ngày 26/01/2020, gần 100 triệu người đã nhiễm COVID-19, với hơn 2,1 triệu người tử vong do dịch bệnh.

Theo đó, quý 2/2020 kinh tế Việt Nam tăng 0,36% so với cùng kỳ năm trước, thấp nhất cùng kỳ các năm trong giai đoạn 2011 – 2020. Trong đó, khu vực dịch vụ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch bệnh bùng phát, với mức tăng trưởng -1,76%

Dịch bệnh bùng phát đã ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế toàn cầu nói chung và Việt Nam nói riêng, trong đó phải kể đến nhóm ngành Thương mại – Dịch vụ. Theo đó, quý 2/2020 kinh tế Việt Nam tăng 0,36% so với cùng kỳ năm trước, thấp nhất cùng kỳ các năm trong giai đoạn 2011 – 2020. Trong đó, khu vực dịch vụ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch bệnh bùng phát, với mức tăng trưởng -1,76%. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa trong năm 2020 ước tính tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước. Việt Nam ước tính xuất siêu 19,1 tỷ USD – mức cao nhất kể từ năm 2016.

Năng lượng, Logistics là điểm sáng thu hút đầu tư

Dữ liệu HOUSELINK cho thấy năng lượng đóng góp xấp xỉ một nửa tổng giá trị đầu tư dự án xây dựng công nghiệp có giá trị đầu tư lớn hơn 2 triệu USD khởi tạo trong năm 2020. Trung tâm logistics, nhà máy điện tử và xử lý nước thải lần lượt xếp sau năng lượng về giá trị đầu tư. Tổng giá trị đầu tư bốn loại hình dự án này chiếm đến 71% tổng giá trị dự án.

Trung tâm logistics, nhà máy điện tử và xử lý nước thải lần lượt xếp sau lĩnh vực năng lượng về giá trị đầu tư, tổng giá trị đầu tư bốn loại hình dự án này chiếm đến 71% tổng giá trị dự án.

Năng lượng cũng là lĩnh vực có giá trị đầu tư tăng kỷ lục trong năm 2020 so với năm 2019, chủ yếu do những dự án điện khí quy mô khủng. Lĩnh vực nhà kho logistics và xử lý nước thải chứng kiến tăng trưởng ngoạn mục, với giá trị đầu tư tăng lần lượt 8,2 và 28,3 lần so với năm 2019.

Củng cố sản xuất là ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh hiện tại

Với việc Hiệp định thương mại Việt Nam – Liên minh Châu Âu (EVFTA) có hiệu lực từ 01/08/2020, hiện tại Việt Nam là một trong hai quốc gia Châu Á duy nhất đã ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu Âu.

Việt Nam cùng 15 đối tác thương mại đã ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (Regional Comprehensive Economic Partnership – RCEP). RCEP là Hiệp định thương mại giữa ASEAN và 5 đối tác đã có FTA với ASEAN; bao gồm: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand. Hiệp định được kỳ vọng sẽ tạo ra khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới –thị trường trên quy mô 2,2 tỷ người, có giá trị tương đương 26.200 tỷ USD.

Các Hiệp định này mở ra cơ hội xuất khẩu chất lượng cao nhưng cũng mang đến nhiều thách thức. Củng cố sản xuất và tăng tính nội địa hóa cho sản phẩm Việt là ưu tiên hàng đầu của Doanh nghiệp Việt Nam lúc này.

Với việc Hiệp định thương mại Việt Nam – Liên minh Châu u (EVFTA) có hiệu lực từ 01/08/2020, hiện tại Việt Nam là một trong hai quốc gia Châu Á duy nhất đã ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Châu u.

Việc kiểm soát tốt dịch bệnh cùng các yếu tố hiện tại đang tạo ra bước đà lớn để kinh tế Việt Nam bứt phá trong năm 2021. Đọc báo cáo tóm tắt đăng tải tại đây để nắm thêm thông tin.

Tải bảo cáo